Κυριακή 22 Απριλίου 2012

Συνειδητότητα και ελευθερία σκέψης


Έχω σταματήσει εδώ και μέρες να γράφω, γιατί διαβάζω. Στην παρούσα φάση μου φαίνεται πολυτέλεια η ενασχόληση με ελαφριά και εύπεπτα θεματάκια που μου αρέσουν και με χαλαρώνουν μεν, με αποσπούν από άλλα σοβαρά δε. Με ώθηση την απόφαση που πρέπει να λάβω εν όψει εκλογών διαβάζω, ακούω, ενημερώνομαι για ότι περισσότερο μπορώ. Και επειδή έχω πλήρη συναίσθηση της κρισιμότητας της κατάστασης, προσπαθώ να απαλλαγώ, όσο αυτό είναι δυνατόν, από περιορισμούς της σκέψης που μου εισάγει αναπόφευκτα η προσωπική μου οπτική και θεώρηση της ζωής. Η αντικειμενικότητα δεν είναι κάτι που επιτυγχάνεται και όποιος λέει το αντίθετο ψεύδεται ασυστόλως. Με την παραδοχή λοιπόν της υποκειμενικής αντίληψης των πραγμάτων περιδιαβαίνω σκέψεις και ιδέες άλλων ανθρώπων προσπαθώντας να βρώ... Η σκέψη και οι προβληματισμοί είναι πολύ ωραία διαδικασία, εμένα μου φαίνεται ότι όλοι οι άνθρωποι ασχολούνται με αυτή, αλλά μάλλον κάνω λάθος. Όλοι έχουν την δυνατότητα να ασχοληθούν με αυτή. Αναλογιστείτε. Πότε ήταν η τελευταία φορά που σκεφθήκατε πραγματικά;

Έχουμε πολύ λιγότερο χρόνο από ότι νομίζουμε. Ο κλοιός σφίγγει γύρω μας, μέτρα καταστολής, παρακολούθησης, εισβολής προσωπική μας ζωή, παραβίασης της προσωπικότητάς μας, γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα, απαγόρευση χρήσης γης για καλλιέργεια μή «πιστοποιημένων» ποικιλιών, υποχρεωτική φύτευση μόνο των υβριδίων που έχουν παραχθεί από τις μεγάλες εταιρείες και άρα έλεγχος του πληθυσμού και ποιός ξέρει, των διαθέσεών του; Της σκέψης του; Μία πολύ μεγάλη εταιρεία βιογεωργίας διακυρήσει ότι σκοπός της είναι η βελτίωση της ζωής των ανθρώπων. Πόσες εταιρείες χρησιμοποιούν αυτό το σλόγκαν και ποιός είναι πραγματικά ο σκοπός τους; Το πάω μακριά; Μπορεί. Έχω πολύ μεγάλη φαντασία, δυστυχώς. Μπορεί το μέλλον να μην είναι τόσο ζοφερό και τόσο κοντά, αλλά ο μόνος τρόπος να το αποτρέψουμε είναι να ενημερωθούμε και να δράσουμε. Πρώτο βήμα οι εκλογές σε δύο εβδομάδες.

Πόσο συνειδητοί είμαστε απέναντι στην άσκηση του δημοκρατικού μας δικαιώματος; Τόσα χρόνια η κυβέρνηση κάνει ό,τι θέλει. Πόση νομιμοποίηση θα παράσχουμε στην συνέχιση της ίδιας πολιτικής; Ή μήπως θα ταμπουρωθούμε πίσω από το «Τους έχω σιχαθεί όλους, να πάνε να κόψουν το λαιμό τους, δεν ψηφίζω!» και θα το χρησιμοποιήσουμε σαν άλλοθι στην τεμπελιά μας να βάλουμε λιγάκι το νιονιό μας να δουλέψει; Μήπως τελικά όλα είναι θέμα τεμπελιάς; Ακόμα και το δήθεν επαναστατικό «θα τους δείξω εγώ, θα ψηφίσω Χρυσή Αυγή, να ψάχνονται» είναι η απόλυτη άρνηση να σκεφτούμε πώς θα χρησιμοποιήσουμε το «απόλυτο όπλο» μας, λέγε με ψήφο, για να βελτιώσουμε τον κόσμο που ζούμε; Ναι, ξέρω κυκλοφορεί το σλόγκαν: «Αν οι εκλογές άλλαζαν κάτι, θα ήταν παράνομες» αλλά για μία φορά, μόνο μία φορούλα, στην ιστορία του έρμου τούτου τόπου ίσως να μπορούμε να αιφνιδιάσουμε το σύστημα που περιμένει ότι θα ψηφίσουμε όπως συνήθως. (Καλά, δεν νομίζω ότι υπάρχουν πολύ που μπορούν πια να ψηφίσουν για να τακτοποιηθούν αυτοί ή τα παιδιά τους, είναι μια παραμύθα τόσο χοντρή που ούτε η 9χρονη βαφτιστήρα μου δεν την χάφτει, όχι μεγάλοι νοήμονες άνθρωποι). Ίσως για πρώτη φορά να προλάβουμε να τους χαλάσουμε την συνταγή πρίν προλάβουν να ανασυνταχθούν. Είναι τόσο καλή ευκαιρία... Το σκέφτομαι και ανατριχιάζω. Και μετά με σφίγγει η ευθύνη. Εδώ σε θέλω μανδάμ! Τί θα ψηφίσουμε; Και ακούω τη φωνή του Λάμπρου Κωσταντάρα «το νού σας ρεμάλια!»

Επειδή ακόμα δεν έχω κατασταλάξει, το ψάχνω. Το ψάχνω αρειμανίως. Γιατί δεν βλέπω να υπάρχει στον πολιτικό ορίζοντα η απόλυτη λύση, ή αυτό που με εκφράζει πλήρως. Από την άλλη... (γαμώτο σταματάω, κοιτάζω το βουνό και κάνω σκέψεις και συνειρμούς και όταν φτάσω σε κάτι που μου αρέσει δεν ξέρω πως να γυρίσω πίσω για να σας το γράψω).  Δεν χρειάζεται να εστιάζουμε σε αυτά που διαφέρουμε. Ποτέ δεν θα συμφωνήσουμε σε όλα. Μπορούμε να συνειδητοποιήσουμε αυτά που μας ενώνουν και να τα πράξουμε για το κοινό συμφέρον. Και κάτι άλλο που θέλω να πω είναι ότι μην προσπαθείτε να βρείτε έτοιμες μασημένες σκέψεις. Κάντε τις δικές σας. Οι οποίες φυσικά δεν θα είναι απολύτως δικές σας, αλλά επηρεασμένες από αυτά που διαβάσατε, ακούσατε, σας είπαν οι φίλοι σας στις συζητήσεις σας. Αλλά αυτή είναι η μαγεία του ανθρώπινου νού. Να αναλύει αυτά που προσλαμβάνει και να συνθέτει δικά του. Στέκομαι με δέος μπροστά σε αυτό το θαύμα. Του άπιστου Θωμά σήμερα. Ο άπιστος Θωμάς είχε την ειλικρίνεια να παραδεχτεί ότι δεν πίστευε ότι ο Χριστός είχε αναστηθεί και τελικώς προσκλήθηκε να αγγίξει το Αναστημένο Σώμα. (*Ακόμα και αν δεν είστε «της εκκλησίας» μην κατεβάζετε ρολά στο άκουσμα Βιβλικών παραπομών. Ένας ειλικρινής αναζητητής δεν απορρίπτει ένα παράδειγμα που προέρχεται από την Βίβλο, όπως δεν θα απέρριπτε έναν μύθο του Αισώπου. Δεν λέω ότι για μένα αυτά τα δύο έχουν την ίδια βαρύτητα, αυτό που λέω είναι ότι μπορούμε να διδαχθούμε από παντού). Πολύ με εκφράζει αυτή η βιβλική προσωπικότητα. Δεν μπορώ να πιστέψω εύκολα, θέλω αποδείξεις και τις ψάχνω.

Τα πράγματα δεν είναι εύκολα, είναι σκούρα. Μας έχουν μάθει να σκεφτόμαστε και να δρούμε με έναν τρόπο και θέλει αφύπνιση και προσπάθεια να βγούμε από εκεί. «Όποιος ελεύθερα συλλογάται, συλλογάται καλά». Και μετά έρχεσαι αντιμέτωπος με ακόμα πιο δύσκολα θέματα, όπως η προσωπική δράση, η ευθύνη απένταντι σε αυτόν που δεν έχει ακόμα αφυπνισθεί και το οδυνηρό βίωμα της ύπαρξης μέσα σε έναν κόσμο σκλαβιάς.

Welcome to the world of real!



Και αν έχετε κουράγιο και όρεξη








----------
"Εσύ θ'  αγωνιστείς για ν' αλλάξεις τη ζωή, εσύ θ' αγωνιστείς για να σβήσεις το κοπριασμένο στίγμα απ' το χάρτη, εσύ χωρίς άλλο θ' αγωνιστείς για να λείψει το αίσχος..." Πάμπλο Νερούδα, "Εσύ θα παλέψεις"

3 σχόλια:

  1. γαμώτο έγραψα ένα σχόλιο και μου το έφαγε ο μπλόγκερ. Ξανά, επί τροχάδην:
    ο Πόπερ πίστευε ότι ψηφίζουμε όχι για να επιλέξουμε την μελλοντική πολιτική κατεύθυνση αλλά για να καταδικάσουμε την περασμένη. Από αυτή την άποψη ίσως είναι ισοδύναμο ένα σύστημα όπου αντί να ψάχναμε ποιος είναι ο καλύτερος να ψάχνουμε ποιος είναι ο χειρότερος (και να εκλέγονταν αυτός με τα λιγότερα "dislikes"). Όμως επειδή στο σύστημα μας δουλεύει ανάποδα η άποψη του Πόπερ έχει και την συνέπεια ότι αυτό που έχει μεγάλη σημασία είναι να αυξηθεί η ποικιλία των απόψεων που θα εκφραστούν.

    Επίσης τελικά κάθε ψήφος είναι χαμένη υπό την έννοια ότι δεν επηρεάζει παρά ελάχιστα το εκλογικό αποτέλεσμα. Και από μια άποψη οι ψήφοι προς τα μεγάλα κόμματα είναι περισσότερο χαμένες από αυτές προς τα εξωκοινοβουλευτικά διότι η πιθανότητα να είναι η ψήφος σου εκείνη που θα πάει το κόμμα από το 2,99% στο 3% είναι αρκετά μεγαλύτερη από το να είναι η ψήφος σου εκείνη που θα δώσει στο ένα ή στο άλλο κοινοβουλευτικό κόμμα την νίκη. Άρα περισσότερο αλλάζεις το περιεχόμενο της πολιτικής ψηφίζοντας μικρά παρά ψηφίζοντας μεγάλα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ευχαριστώ για το σχόλιο γιατί χρειάστηκε να διαβάσω για να σου απαντήσω, οπότε βγήκα κερδισμένη. Δεν πιστεύω ΚΑΘΟΛΟΥ ότι η κάθε ψήφος είναι χαμένη όσο λίγο και αν επηρεάζει το εκλογικό αποτέλεσμα. Τα πολύπλοκα οργανωμένα συστήματα μπορείς να τα μελετήσεις είτε ατομικά, είτε ολιστικά. Το ένα μυρμήγκι από μόνο του είναι ασήμαντο, πολλά μαζί μπορούν να αδειάσουν έναν κάμπο σιτάρι. Ένα νευρικό κύτταρο έχει απλά ηλεκτρική δραστηριότητα, πολλά μαζί δημιουργούν συνείδηση! Και το δέος του πράγματος είναι ότι ΔΕΝ μπορείς να καθορίσεις σε ποιό σημείο γεννιέται η συνείδηση. Μπορεί η δική μου ψήφος να είναι η καθοριστική που θα μετατρέψει το σύστημα από ανόργανο σε οργανικό, ή ποιός ξέρει; Σε οργανισμό! Οπότε η ψήφος μου έχει τεράστια δύναμη.
    *ένα εκπληκτικό σχετικό κεφάλαιο υπάρχει στο βιβλίο «Θεός και μοντέρνα φυσική», Paul Davies, εκδόσεις Κάτοπτρο. (αυτό μου θυμίζει: Όποιος το έχει δανειστεί να μου το επιστρέψει, γιατί ακόμα και αν το ξαναγοράσω θα έχω χάσει τις σημειώσεις στα περιθώρια του βιβλίου. Ευχαριστώ!)

    Εικάζω ότι αναφέρεις τον Πόπερ επειδή έγραψα ότι δεν υπάρχει άμεσος τρόπος να απαλλαγούμε από τις προκαταλήψεις/προσωπική οπτική.

    "Εγώ, εσύ και ο Mueller"
    http://www.youtube.com/watch?v=yrNgI2lzK-A&feature=related

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Τον Πόπερ τον ανέφερα απλά και μόνο για τις πολιτικές του απόψεις, με τις οποίες δεν συμφωνώ πλήρως, για παράδειγμα στην προτίμηση του για δικομματικό σύστημα.

      Όσον αφορά την ολιστική προσέγγιση στο ζήτημα εκλογών συμφωνώ ότι έχει κάτι να δώσει για την κατανόηση της συμπεριφοράς των ψηφοφόρων, όπως και η στατιστική αλλά και άλλα διανοητικά εργαλεία. Όμως το αποτέλεσμα των εκλογών είναι 300 έδρες στην Βουλή, η οποία είναι ένα τεχνητό και όχι ιδιαίτερα πολύπλοκο σύστημα. Αυτό που λέω εγώ είναι ότι ο ψηφοφόρος όσο ολιστικά και αν δει το πράγμα δεν μπορεί να αναμένει πως η προσθήκη της δικής του μονάδας στον πληθυσμό των ψήφων θα αλλάξει το προκύπτον σύστημα. Ακόμα και σε περιόδους μεγάλης αλλαγής στην κοινωνία, όπως π.χ. όταν ήρθαν οι πρόσφυγες από την Μικρά Ασία, δεν ήταν η μια ψήφος που έκανε την διαφορά. Εάν μιλάγαμε για κάτι πιο πολύπλοκο από την Βουλή θα έλεγα ναι, η ψήφος-πεταλούδα μπορεί να δημιουργήσει «τυφώνες» στην πολιτική.

      Ο πολίτης μπορεί να αλλάξει την Βουλή με πολλούς άλλους τρόπους βέβαια, όπως π.χ. εάν οργανωθεί πολιτικά, εάν προωθήσει στον κοινωνικό του κύκλο συγκεκριμένες απόψεις και εάν δημιουργήσει ένα "ρεύμα" ανθρώπων με τις ίδιες απόψεις με αυτόν και φυσικά εάν θέτει υποψηφιότητα. Όμως όλα αυτά κοστίζουν πολύ περισσότερο από ότι απλά να πας να ψηφίσεις και δεν συνηθίζονται παρά μόνο για λόγους προσωπικού συμφέροντος. Αυτό ισχύει ειδικά στην χώρα μας που δεν έχουμε μια ουσιαστικά δημοκρατική πολιτική κουλτούρα, ίσως λόγω ελλειμματικού κοινωνικού κεφαλαίου. Οι μη-διεφθαρμένοι πολίτες είναι συνήθως απλοί παθητικοί αποδέκτες πληροφοριών και μοναχικοί ψηφοφόροι. Συχνά ντρέπονται μέχρι και να πουν στον περίγυρο τους τι θα ψηφίσουν, παλαιότερα για λόγους φόβου πολιτικών διώξεων και σήμερα και για λόγους κοινωνικού στάτους αφού σε μεγάλες μερίδες πληθυσμού, και στους νέους, η ψήφος θεωρείται πασέ.

      Φυσικά δεν υποστηρίζω ότι η αποχή είναι η σωστή επιλογή. Η συμμετοχή στις εκλογές αποτελεί αφενός αφορμή για ενημέρωση πάνω σε πολιτικά ζητήματα, η οποία μπορεί να ενθαρρύνει κάποιον να αναλάβει σημαντικότερη πολιτική δράση. Επίσης αποτελεί ένα πολύ σημαντικό «τελετουργικό» του πολιτεύματος μας που καταπολεμά την πολιτική αποξένωση, ενθαρρύνει τον διάλογο και συμβάλλει στην συντήρηση μιας δημοκρατικού πολιτισμού. Επίσης ισχύει ότι όσο πιο μικρός είναι ένας σχηματισμός και όσο πλησιάζει το κατώφλι της εκπροσώπησης τόσο πιο σημαντική είναι η ψήφος σε αυτόν (υπό την έννοια ότι κάνει μεγαλύτερη διαφορά, όχι ότι είναι αναγκαστικά καλό να υποστηρίζεις μικρά κόμματα).

      Στην γενική περίπτωση όμως δεν είναι η ψήφος η ίδια που κάνει την αλλαγή αλλά η διαδικασία διαμόρφωσης και έκφρασης πολιτικής θέσης, η οποία έκφραση όσο πιο δημόσια γίνεται τόσο πιο αποτελεσματική είναι. Αυτή η διαδικασία όμως έχει κόστος, σε χρόνο, σε χρήμα αλλά και ενδεχομένως και σε κοινωνικό κεφάλαιο. Εάν κανείς αποφασίσει και το καταβάλλει τότε προφανώς θα πρέπει να πάει και να ψηφίσει, γιατί να πετάξει την ευκαιρία; Αλλά θα ήταν κρίμα να μην μείνει σε αυτό διότι έτσι ουσιαστικά ο κόπος θα μείνει σχεδόν ανεκμετάλλευτος, υπό την έννοια ότι θα έχει απειροελάχιστο πραγματικό αποτέλεσμα. Και φυσικά είναι κρίμα (αν και ασήμαντο) να πηγαίνει κανείς να ψηφίζει χωρίς να έχει πρώτα πάρει μια πολιτική θέση ή να νομίζει ότι η ψήφος η ίδια συνιστά πολιτική θέση.

      Διαγραφή

Εμπρός ΘουΒού! Πές μας τί σκέφτεσαι!