Φοβάμαι τον φόβο

Πολλά λόγια έχουν ειπωθεί και πολύ μελάνι έχει τρέξει στις δημοσιεύσεις/αναλύσεις της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης γενικότερα και της κατάστασης στην Ελλάδα ειδικότερα. Σε αμέτρητες, πανάκριβες ώρες prime time δελτίων ειδήσεων ακούμε αυτόκλητους ειδικούς επί της κρίσης. Και φυσικά απορώ και εξίσταμαι με την πολυπραγμοσύνη των ημίθεων δημοσιογράφων που φαίνεται να έχουν την ίδια βαθιά κατάρτηση τόσο σε θέματα που αφορούν τον τρόπο κατάσβεσης πυρκαγιών, όσο και σε θέματα παγκόσμιας οικονομίας, χωρίς ωστόσο να υστερούν ούτε στην ανάλυση των νόμων και του συντάγματος. Τους θαυμάζω πραγματικά όλους αυτούς τους ημίθεους όχι μόνο για τις γνώσεις τους, αλλά και για την ταπεινοφροσύνη με την οποία τις περιφέρουν και τις χρησιμοποιούν στους τηλεοπτικούς διαλόγους.

Εγώ πάλι την κρίση την αντιμετωπίζω όπως όλα τα πράγματα. Κυρίως διαισθητικά. Η λογική συνεπικουρεί. Δεν θα προβώ σε οικονομικές αναλύσεις, γιατί είμαι παντελώς άσχετη με τα οικονομικά, απλά θα καταθέσω έναν υπαρξιακό προβληματισμό. Δεν είναι τα οικονομικά προβλήματα που με φοβίζουν περισσότερο από όλα, δεν είναι η ανεργία, δεν είναι οι φόροι. Είναι ο φόβος! Είναι το σκοτεινό χέρι που αγγίζει την καρδιά μου για μία απειλή που δεν βλέπω, αλλά οι ειδήμονες προαναφερθέντες ημίθεοι μου λένε ότι είναι εδώ. Είναι η μή αναστρέψιμη αίσθηση της κατάλυσης του πολιτεύματος από τους ίδιους τους θεματοφύλακές του. Δεν αισθάνομαι πια προστατευμένη από τους νόμους, ούτε από το Σύνταγμα της χώρας μου.

Νιώθω σαν να ζώ μέσα στο βιβλίο 1984* του Τζ. Όργουελ. Το δίκαιο είναι μόνο με το μέρος της εξουσίας. Αλίμονο αν κάποιος τολμήσει να διαφωνίσει. Εννοώ, πραγματικά να διαφωνίσει, όχι να κάθεται παράλυτος στον καναπέ και να μουτζώνει την τηλεόραση. Να βγεί στον δρόμο να διαμαρτυρηθεί, να απειλήσει ότι δεν θα πληρώσει τις αντισυνταγματικές έκτακτες εισφορές παντός είδους. Χα! Το μαγικό κουτί «αντιλαμβάνεται» την σκέψη του και τον απειλεί με τα τρομερά δεινά «haircut» και «στάση πληρωμών» και οποιαδήποτε επαναστατική διάθεση λιώνει και την θέση της παίρνει η παγωμάρα και ο φόβος των άγνωστων δεινών. Δεν έχει καμία σημασία αν τα μέτρα είναι άδικα. Αφού δεν υπάρχει κανένας θεσμός να προστατέψει τους αδικημένους. Οι αδύνατοι ας προσέχαμε. Έπρεπε να είμασταν με τους δυνατούς. Οι πολιτικοί μας λένε ότι πρέπει να σωθεί η πατρίδα. Δεν μας λένε όμως ότι πατρίδα τους είναι το συμφέρον και οι τράπεζες. Δεν τους νοιάζει η υπάρξή μου, η ζωή μου, τα όνειρά μου, οι ελπίδες μου, οι άνθρωποι που αγαπώ. Τους νοιάζουν μόνο οι παγκόσμιοι οικονομικοί ιστοί που υφαίνονται στο παρασκήνιο, τους νοιάζουν μόνο τα πανάκριβα στοιχήματα. Τα δικά τους παιχνίδια πρέπει τώρα να τα πληρώσω εγώ! Να τα πληρώσεις εσύ! Και τα πολύτιμα όνειρά μου δεν αρκούν για αυτά που πρέπει να πληρώσω. Δεν φτάνουν μόνο οι ελπίδες μου. Πρέπει να χάσω και την αξιοπρέπειά μου! Να μην μου μείνει τίποτα!

Μου έρχεται στο μυαλό συνεχώς μία φαντασία βιασμού. Στην αρχή ο βιαστής ακουμπάει το πιστόλι στον κρόταφό μου και μου λέει ότι αν δεν τον αφήσω να μου πιάσει το στήθος, θα με σκοτώσει. Εμένα δεν μου αρέσει, αλλά δεν θέλω να πεθάνω και έτσι τον αφήνω. (Σε αυτό το στάδιο είμασταν τον Μάιο του 2010. Είσοδος στο ΔΝΤ). Μετά με απειλεί ότι αν δεν μου πιάσει τον κώλο θα με πυροβολήσει. Εγώ θέλω να αντιδράσω και να του σπάσω τα μούτρα, αλλά είμαι σε μειονεκτική θέση. Τί να κάνω; Τον αφήνω. (Μάιος 2011). Με την ίδια απειλή της δολοφονίας με βιάζει. Κάνω τον σταυρό μου, και μή χειρότερα λέω, ελπίζωντας το κακό να σταματήσει εδώ. (Σε αυτό το στάδιο είμαστε τώρα/ Οκτώβριος 2011). Έχει μπέσα ο βιαστής; Φυσικά και όχι. Αφού μπορεί να με σοδομίσει, γιατί να μην το κάνει; Μπορεί να τον αφήσω, μπορεί και όχι. Τώρα αρχίζω και καταλαβαίνω ότι στο τέλος θα με πυροβολήσει έτσι και αλλιώς. Γιατί να μην σώσω την όποια αξιοπρέπεια μου έχει απομείνει;

Όσο τα σκέφτομαι, και όσο τα γράφω, τόσο εξαγριώνομαι. Βράζω, τρέμω από τα νεύρα μου. Τρέμω, αλλά δεν κουνιέμαι. Έχω παραλύσει, ακίνητη στον καναπέ και περιμένω τον πυροβολισμό. Και αυτό, φίλοι μου, είναι τραγικό!

  

*Σημείωση: Το 1984 ή Χίλια Εννιακόσια Ογδόντα Τέσσερα είναι η τελευταία μυθιστορηματική εργασία του Τζορτζ Όργουελ. Θεωρείται βιβλίο-Σταθμός του 20ού αιώνα στην πολιτική σκέψη. Περιγράφει την ιστορία ενός ανθρώπου, του Γουίνστον Σμιθ, στον εφιαλτικό κόσμο της Ωκεανίας, μιας χώρας που βρίσκεται κάτω από ένα δυστοπικό απολυταρχικό καθεστώς στο οποίο όλοι οι κάτοικοι βρίσκονται υπό συνεχή παρακολούθηση. Η χώρα βρίσκεται σε συνεχή πόλεμο με δύο άλλες υπερδυνάμεις και θυμίζει τα απολυταρχικά καθεστώτα του Στάλιν και του Χίτλερ και οι άνθρωποί της ζουν υπό ιδιαίτερα καταπιεστικές συνθήκες. Ο Όργουελ έγραψε το βιβλίο το 1948 (από αναριθμητισμό αυτού του έτους προέρχεται και ο τίτλος του έργου) και το εξέδωσε το 1949. Έχει μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες και έχει επηρεάσει σημαντικά τον παγκόσμιο πολιτισμό. Χαρακτηριστική είναι η αναφορά στον Μεγάλο Αδελφό, τον (ανύπαρκτο) πολιτικό ηγέτη της χώρας, «Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΑΔΕΛΦΟΣ ΣΕ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΕΙ». Ο Μεγάλος Αδελφός αποτελεί σήμερα έκφραση που υποδηλώνει καθεστώς παρακολούθησης.