Υπερωκεάνιο Liberty

Πολλές συζητήσεις έχουν γίνει και πολύ μελάνι, ίσως περισσότερο και από το αίμα, έχει χυθεί για την ελευθερία. Και ενώ φαίνεται ότι οι εθνικοί αγώνες νομιμοποιούνται να υπερασπίζονται την ελευθερία, οι λαϊκοί αγώνες, είναι πάντα θέμα αμφιλεγόμενο και σαφέστατα όχι εκ των πραγμάτων συνδεδεμένοι με την ελευθερία. Σαν να διαφέρει η αποτίναξη του ξένου από αυτή του εγχώριου ζυγού, που ας μην κοροϊδευόμαστε η καταπίεση και η εκμετάλλευση δεν έχουν εθνικότητα.

Η εξέγερση του Πολυτεχνείου και η μεταπολίτευση που την ακολούθησε φαίνεται να ταυτίζονται στην κοινή γνώμη εντελώς αυθαίρετα και απλοϊκά, με αποτέλεσμα τα δεινά της μεταπολίτευσης να χρεώνονται στο πολυτεχνείο και στην ελευθερία που διεκδίκησε και να του αποστερούνται όλες οι καλές προθέσεις και τα ιδανικά. Ανήκω στην κατηγορία των ανθρώπων που μεγάλωσαν με αυτή την αντίληψη, θεωρώντας τους ανθρώπους του πολυτεχνείου τυχοδιώκτες και η αλήθεια είναι ότι κάποιοι από αυτούς όντως εξαργύρωσαν την επιταγή για την συμμετοχή τους στην εξέγερση πάνω από μία φορές. Αυτό όμως δεν στερεί από όλους τους υπόλοιπους το μεγαλείο του αγώνα τους. Όχι όταν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας περιφέρει στο πέτο του μία αμφίβολη συμμετοχή σε έναν αγώνα που ανάγεται στο προκάμβριο. Επαναλαμβάνω, σε περίπτωση που δεν έγινα κατανοητή, ότι μεγάλωσα βλέποντας συμπεριφορές ασυδοσίας από «φιλολαϊκή» κυβέρνηση και κατέληξα στο εσφαλμένο συμπέρασμα ότι η πολύ ελευθερία βλάπτει. Και διαπιστώνω ότι είναι πολύ κοινή αντίληψη σήμερα αυτή που λέει ότι είχαμε περισσότερη ελευθερία από ότι έπρεπε και αυτή έφερε την κρίση. (!!??) Και μπορεί αυτή να είναι μια αποπροσανατολιστική δήλωση για αυτούς που το μυαλό τους δεν πάει πέρα από το επίπεδο της δεύτερης σκέψης, αλλά είναι ανεπαρκής και διάτρητη για όλους όσους έχουν την ικανότητα να χωρίσουν δυο γαϊδουριών άχυρα.

Είναι δυνατόν να είναι κακή η ελευθερία, να την χρειαζόμαστε με το ρέγουλο;  Και ποιός είναι ο ιθύνων νους που θα κρίνει τις δόσεις ελευθερίας που θα μας παραχωρηθούν για το καλό μας;  Άμα τη τελευταία ερώτηση, εμένα μου αφαιρέθηκε ένα πέπλο συσκότισης. Σε μια κοινωνία αποτελούμενη από ενήλικα μέλη που λαμβάνουν αποφάσεις και ανήλικα που εκολάπτονται να συμμετάσχουν σε αυτή, η ελευθερία δεν μπορεί να αποτελεί απειλή.  Η ελευθερία που διέπεται από αρχές είναι το θρεπτικό υλικό πάνω στο οποίο θα αναπτυχθεί πρωτίστως η ατομική και κατά συνέπεια η συλλογική ευθύνη. Και ούτε πρέπει να απειλούμαστε από το ενδεχόμενο κάποιος να την καταχραστεί, γιατί η ώριμη κοινωνία θα απομονώσει αυτόν που ουσιαστικά μειώνει τις ελευθερίες της. Και μπορεί η έκφραση «η ελευθερία μου σταματάει εκεί που τελειώνει η ελευθερία του άλλου» να είναι κλισέ που ισχύει, αλλά στην πραγματικότητα η ελευθερία δεν σταματάει πουθενά γιατί μυστηριωδώς η δική μου ελευθερία, είναι ταυτόχρονα και δική σου και όταν την κατακτάς εσύ, την απολαμβάνω ταυτόχρονα και εγώ. Όταν μια χώρα υπό κατοχή ελευθερώνεται, ελευθερώνονται μαζί και αυτοί που αγωνίστηκαν και αυτοί που δεν αγωνίστηκαν. Όταν ένα εργασιακό δικαίωμα κατακτιέται το λαμβάνουν και αυτοί που απέργησαν και αυτοί που δεν απέργησαν. Η βροχή πέφτει επί δικαίων και αδίκων. Βέβαια αν η ψυχή σου είναι υπόδουλη, δεν θα καταφέρεις ποτέ να νιώσεις την δροσιά της ελευθερίας. Σε ότι αφορά στους ανθρώπινους περιορισμούς η Ελευθερία δεν είναι απόλυτα εφικτή ως εμπειρία, αλλά αυτό δεν την μειώνει. Το ότι δεν μπορούμε να συλλάβουμε το όλον δεν το κάνει λιγότερο πραγματικό. Έτσι δεν μπορούμε να ακρωτηριάσουμε την Ελευθερία για να την φέρουμε στα μέτρα μας, να αποτρέψουμε επίβουλους από να την χρησιμοποιήσουν ως άλλοθι για να καταπιέσουν αδύναμους σε ανάγκη.  Η ελευθερία δεν κόβεται, δεν μειώνεται από την ανικανότητα να την αντιληφθούμε.

Η  ελευθερία είναι μία, καθολική και αδιαίρετη!

Dave Brubeck: Points on Jazz: III. Blues
Το ότι δεν μπορούμε να συλλάβουμε το όλον δεν το κάνει λιγότερο πραγματικό.